NERDerland #0 - Veel druppels maken regen
Wie wil er nu nog een nieuwsbrief over games?!
Wil je liever naar deze editie van NERDerland luisteren? Dat kan! Klik op de play-knop hieronder voor de podcast versie!
Iedereen is ooit ergens begonnen. Of het begin van deze column/nieuwsbrief/outlet ook een sterk begin zal zijn, weet ik natuurlijk pas veel later. Daarom wil ik in deze ‘nulste‘ editie van NERDerland uiteenzetten waarom ik nu ook mijn stem toevoeg aan het groeiende aantal game-schrijvers in Nederland. Wat je deze keer kan verwachten:
Een (lange) uiteenzetting over waarom ik nu mijn hoed in de ring gooi.
Een paar leuke aanvullende lees & kijk-tips over de staat van gamejournalistiek en dit jaar in games.
Wat ik de afgelopen maand zoal heb gespeeld en of dit de moeite waard was.
En een klein beetje zelfpromotie voor de Davilex Games Dag.
Maar nu eerst…
Het is mid-Juni als ik zit te praten met Bastiaan Vroegop, Bas voor vrienden.
Bas schrijft op dat moment al iets meer dan een half jaar de nieuwsbrief Gamepraat. We hebben het, zoals vaak, over het praten over gamejournalistiek. Het is niet een ongebruikelijk onderwerp onder games schrijvers. Ik weet er het fijne van. Niet alleen heb ik geschreven voor zowel Nederlandse als Amerikaanse websites over games, maar in 2020 deed ik onderzoek vanuit mijn Master Journalistiek & Media naar de houdbaarheid van gamejournalistiek. Ik vraag Bas naar hoe Gamepraat hem bevalt en hij begint te glunderen. “Het is zo leuk om gewoon maandelijks maar te kunnen schrijven waar ik over wil. Het geeft mij energie.”. In het moment zelf grinnik ik er een beetje om. Bij websites als N1-UP en Nintendo World Report hoefde mijn stuk maar een oppervlakkige connectie te hebben met een thema om geplaatst te worden. Maar goed, ik ben dan ook vrijwilliger en hoef er geen boterham mee te betalen.
Bas, op zijn beurt, reflecteert de vraag naar mij terug.
“Moet jij niet eens gaan freelancen met stukken over games?" Volgens mij kan je dat prima.”.
Alsof een smid met een hamer op een aambeeld slaat, galmen de woorden rond in mijn hoofd. In het moment lach ik erom en wuif ik het weg. “Nee hoor, ik heb al genoeg op mijn bordje met mijn werk.”. Het wordt nog erger als Bas bijval krijgt van ‘conculega’ Len Maessen, die ook aan tafel zit. Len is vrijwel gelijktijdig met Bas een eigen nieuwsbrief begonnen, “Met Beide Benen in Gameland” en NRC-redacteur. Len voegt er doodleuk aan toe:
“Eigenlijk wel gek dat je dat nooit hebt geprobeerd”.
Deze conversatie borrelt nu al enkele maanden in mijn hoofd. Tijd voor echt freelancen bestaat helaas niet in mijn dagelijks leven. De creativiteit lonkt, maar de onzekerheid rondom pitchen, opdrachten binnenhalen en rondkomen wegen toch zwaarder. Het is iets wat in de context van mijn werk bij Nintendo World Report en, tot eind vorig jaar N1-UP, toch blijft hangen.
Zoals je kan opmaken uit die titels hebben beide publicaties een intrinsieke link met game-uitgever Nintendo, wat de creativiteit toch een beetje inperkt. Er is altijd wel wat te schrijven of te melden over Nintendo, maar als je één publicatie volgt die hier de focus op legt, ken je ze eigenlijk allemaal wel. Te weinig diversiteit in schrijvers, onderwerpkeuze en een soort oerwens om altijd een geschiedenisboek aan verantwoording te delen voordat ze inhoudelijk kunnen praten over een game. Dit is iets dat ik de afgelopen jaren steeds meer proefde in websites, podcasts en YouTube-kanalen die ik dagelijks aanhaalde. Er zat geen scherpte meer aan, kritiek was verpakt in nostalgie en het leunen op de lezers bekendheid met andere games. Om nog maar te zwijgen over het maken van connecties met actuele gebeurtenissen of zelfs de politiek. Hoe leuk het ook is om te schrijven voor NWR, stukken waar ik gepassioneerd over ben voelen er nooit helemaal op z’n plek.
Maar zo’n nieuwsbrief… laagdrempelig, een directe connectie met lezers en, boven alles, complete creatieve autonomie. Niet langer moeten worstelen met specifieke haakjes aan Nintendo, maar juist ook bredere verhalen en ruimte bieden voor wat meer experimenteel schrijven.
2023 is door velen bestempeld als het “beste gamesjaar in decennia”. En zeker, op titel-niveau is het een uitzonderlijk goed jaar. Maar het games-landschap is meer uitgehold dan ooit tevoren. Duizenden mensen hebben hun baan verloren door structurele reorganisaties en de aanhoudende post-covid recessies wereldwijd.
Game-uitgevers hebben massaal gereduceerd op de projecten die ze financieren wat er vooral in heeft gehakt op kleinere studio’s. De grootste uitgevers hebben massaal studio’s opgekocht, games en projecten geannuleerd en een tal andere studio’s opgedoekt. Dit gaat allemaal gepaard met de massale adoptie van kunstmatige intelligentie en de continue afname van advertentie-inkomsten, wat sommige media heeft doen denken dat ze “echte schrijvers” niet langer nodig hebben. VICE knikkerde het games-team (Waypoint) er uit, Kotaku ,onder het bewind van G/O media heeft enkele van hun beste journalisten ontslagen en de Washington Post sloot hun games-platform Launcher en ontsloeg ook vrijwel het gehele team.
Waar dit voor velen het einde zou betekenen voor gamejournalistiek, zijn opvallend veel van deze schrijvers en makers voor zichzelf begonnen. Remap (Radio) werd herboren uit de as van Waypoint, het tech-team van Motherboard (ook VICE) begon 404 Media met harde reportages over de donkere kanten van het web, oud-Kotaku schrijvers begonnen met een eigen publicatie Aftermath en vorige maand stapte vrijwel het hele team van The Escapist op om Second Wind te beginnen.
Al deze publicaties werken met donaties van lezers door middel van services als Patreon en Memberful. Ze zijn niet langer onderhevig aan het geld en de diensten van een uitgever, maar schrijven en maken dingen waar de lezers voor betalen. Het is een risico want, met name in de VS, laten zij zekerheid achter voor het onbekende. Tot dusver lijken deze nieuwe collectieven het goed te doen, met veel steun van lezers. Maar de echte vraag is natuurlijk hoe veel er nog over zijn over een jaar of vijf als de glans er van af is, en de mensen die het meeste bijdragen misschien wel de luidste stem hebben.
Als je niet bekend bent met gamesjournalistiek vraag je je misschien af waarom ik hier het vooral heb over niet-Nederlandse publicaties en dat is een goed punt. Het feit is dat Engelstalige en met name Amerikaanse publicaties altijd de boventoon hebben gevoerd als het aankomt op gamesjournalistiek. Deels komt dit door de gevestigde, en nog steeds lucratieve, magazine-cultuur uit het Verenigd Koninkrijk van waaruit de eerste games-publicaties ontstonden, of omdat de voornaamste voertaal in games Engels is. Nederland heeft met een, naar mijn mening, zeer conservatief cultuurbeleid weinig initiatief getoond in het ondersteunen van het schrijven over games.
Games hebben pas sinds een paar jaar een ‘vaste‘ pagina in sommige kranten, worden incidenteel in het nieuws genoemd als het gaat om miljoenen producties en zijn uiteraard (nog steeds) de boeman in debatten over geweld en verslaving onder jongeren. Power Unlimited, die dit jaar hun 30-jarige bestaan viert, is de enige consistente in het Nederlandse games-landschap. Een publicatie van ReShift Media die voornamelijk draait op video-content, sponsoren en waarvan het tijdschrift in leven wordt gehouden door een grote groep freelancers. Dat lijkt eigenlijk voor het gros op te gaan. Veel schrijvers en journalisten moeten wisselen tussen verwante velden als tech, cultuur, film en AI. Hierdoor is er geen gevoede grond waar games-journalistiek vanuit kan ontplooien. Een (succesvol) crowdfunding-model lijkt gereserveerd voor ‘personality-driven‘ content zoals GameKings, die op hun beurt daardoor moeten blijven inspelen op hun publiek, wat leidt tot, in mijn optiek, stagnatie voor zowel de lezers als de kritiek die geuit wordt op games. Er zijn uitzonderingen, maar websites als Pixel Vault lijken ook moeite te hebben met van de grond te komen.
Begrijp mij niet verkeerd: ik ben dol op al deze websites en publicaties. Ze leveren stuk voor stuk goed werk af en timmeren allemaal langs de weg. En er zit vooruitgang in, zeker vergeleken met een jaar of tien geleden. Maar er blijft altijd een knagend gevoel achter. De groei naar een vaste plek voor games in het medialandschap gaat te langzaam voor een medium dat voor miljoenen Nederlanders een essentieel onderdeel is van hun tijdverdrijf.
Toch heb ik hoop. Bastiaan en Len’s nieuwsbrieven zijn een genot als ze in mijn inbox verschijnen. Ze weten het nieuws op een beknopte manier te verpakken voor zowel mensen die bekend als onbekend zijn met de industrieën waar ze over schrijven. De ene week een uiteenzetting een kunstfestival in Enschede en de andere week een doordachte analyse van het belangrijkste game-nieuws. De beste artikelen zijn als je tijdens het lezen het gevoel krijgt dat een auteur als een vulkaan wil uitbarsten over dat ene onderwerp. Dat is niet alleen maar creatief, maar inspireert ook nog eens.
Er is nog niet echt een gevoede grond waarin gamejournalistiek kan ontplooien in Nederland. Toch zijn er wel talloos veel zaadjes hier geplant door vele mensen voor mij. Een paar zaadjes herken ik, sommige komen eens in de zoveel tijd weer naar boven en van anderen wil ik heel graag weten wie ze in deze bodem heeft gestopt. Ik ga niet doen alsof ik de oplossing heb voor dit probleem. Ik ben de zoveelste witte man die iets wil proberen te bereiken met de Nederlandse gamesindustrie, daarin ben ik niet uniek. Maar ik zie het werk van Bas, Len en heel veel anderen op een tal van plekken langzaam naar beneden druppelen. Die voedingsbodem is nog droog, maar misschien dat ik met mijn bijdrage het kan helpen om te laten regenen.
Miezer merk je niet op, maar een hoosbui kan niemand ontgaan.
Tja, het blijft Nederland he. Een gepaste metafoor over water is nooit ver weg.
En dat geldt ook in NERDerland.
Duik verder:
In dit deel van ‘‘NERDerland” een paar tips om verder in te duiken. Soms scherpe kritiek over een gerelateerd onderwerp, soms gewoon een goed geschreven review of juist een greep uit een video die mij meesleepte.
> “The good critics are tired” - Malindy Hetfeld [tekst]
Malindy haalt in dit stuk veel aan over waar ik in deze editie al over schreef, maar belicht ook wat de druk is die op game-critici komt te liggen en hoe zwaar dit weegt in de sociaal-politieke en economische situatie.
> “The games industry must not stay silent on Palestine” - Tamoor Hussain, Rami Ismail, Rasheed Abueideh en People Make Games [video]
De oorverdovende stilte vanuit de internationale games industrie rondom de oorlog en de occupatie van Gaza is niet onopgemerkt gebleven. De keuze van People Make Games (PMG) om hun platform aan andere stemmen te bieden is enorm krachtig en biedt een persoonlijk perspectief op de verschrikkingen uit Gaza die al jarenlang plaatsvinden.
> “Half-Life: 25th Anniversary Documentary” - Secret Tape, Valve en Danny ‘O Dwyer (NoClip). [Video]
Ook tijd voor wat luchtigers. Het grensverleggende spel Half-Life viert deze maand de 25ste verjaardag en maker Valve pakte uit. Ze huurden Danny ‘o Dwyer in voor een documentaire van meer dan een uur vol met informatie over de ontwikkeling en geschiedenis van de game. Kijken dus!
Op mijn console speelde ik deze maand:
NERDerland gaat niet altijd over actuele games, dus hier een greep uit wat mij in mijn game-greep hield de afgelopen weken.
> Horizon: Forbidden West - The Burning shores (DLC). Guerrilla Games, PlayStation 5, 2023.
Voor mijn verjaardag kreeg ik de DLC voor Horizon Forbidden West cadeau, waar ik nu eindelijk tijd voor kon maken. Misschien is deze DLC, die zich afspeelt in een post-post-apolyptisch Los Angeles wel het beste stukje van het Horizon-universum tot nu toe. Nieuwe en meeslepende personages, een fenomenale schurk en een tal aan nieuwe mechanics en locaties maken de Burning Shores echt een plezier om te verkennen. Het benadrukt opnieuw dat we echt trots mogen zijn op wat Guerrilla Games aflevert vanuit Amsterdam.
> Pokémon Gaia (Romhack). Spherical Ice, Game Boy Advance, 2018.
Iets heel anders was Pokémon Gaia. Dit is een zogeheten Romhack voor Pokémon FireRed/LeafGreen voor de Game Boy Advance. Een Romhack is vaak een fan-versie van een game waarbij de inhoud compleet aangepast is, maar nog steeds de basis gebruikt van de originele game. Pokémon Gaia zit wat dat betreft op het randje. De game voegt talloze Pokémon toe uit andere spellen, introduceert een combinatie van oude en nieuwe speelstijlen en heeft een compleet andere wereld en verhaal dan de originele games. Dit maakt het ongelofelijk verfrissend voor de doorgewinterde Pokémon fan en ik speel voor het eerst sinds Pokémon Legends: Arceus weer met een lach op mijn gezicht.
> Jusant. DONTNOD, Xbox Game Pass, 2023.
Met een zachte visuele stijl en een simpele speltechniek combineert Jusant veel genres in een. Als je fan bent van het verkennen van spel-werelden als Journey of Abzû, waarbij het verhaal wordt verteld door de omgeving zelf is Jusant een spel dat je niet mag missen. Je bent een personage dat met een klein wezentje een reusachtige berg beklimt. Het klimmen van de berg voelt verrassend realistisch, met het plaatsen van houvasten en rekening houden met je eigen uitputting. Ik werd gegrepen van begin tot eind door de spelwereld, die is verlaten door mensen die zijn gevlucht door de gevolgen van een enorme klimaatverandering. De resten van deze samenleving vertellen hun verhaal. Het maakte het een van de meest meditatieve belevingen in een game van dit jaar.
Nog even dit:
Hier probeer ik nog wat leuke dingen uit te lichten waar ik soms zelf ook een hand in had.
Zie het als een excuus voor schaamteloze (zelf)promotie!
> De Davilex Games Dag 2023
Vrijdagmiddag 24 november organiseren we de Davilex Games Dag bij Beeld & Geluid. Veel Nederlandser dan Davilex wordt het niet in games. De studio uit Houten werd nationaal bekend met hun Nederlandse game-series zoals RedCat, A2 Racer, Competitie-Manager en AmsterDOOM. We vieren daarom de games én de makers bij Beeld & Geluid tijdens een speciale dag vol met activiteiten.
Je vindt meer informatie door hier te klikken!
> De Balie: “Techdenkers: De Kunst Achter de Game”
Ik ben hier niet bij betrokken maar het is té cool om niet te noemen. De Balie in Amsterdam organiseert op donderdag 30 november een avond in het teken van games. In het bijzonder de balans tussen de zichtbaarheid van game-makers en de erkenning van games binnen Nederland. De eerder genoemde Len Maessen en Rami Ismail worden vergezeld door Ben Schouten, auteur van het boek “The Role of Play” in Adyen - Rokin in Amsterdam. Een dikke aanrader als je het mij vraagt!
Het Leukste hebbedingetje van de maand?
Lekker onnozel voor deze keer, maar ik werd vorige maand verrast met dit beeldje van een Babbelbloem uit Super Mario Bros. Wonder. Deze game speel ik met de Nederlandse stemmen omdat ik gewoonweg ga glimlachen zodra ik de Babbelbloem vrolijk commentaar hoor leveren tijdens Mario’s avontuur. Hij pronkt mooi op mijn bureau.
Dat was hem voor deze ‘nulste‘ editie van NERDerland.
Bedankt voor het lezen, vergeet niet te abonneren en als je vragen of opmerkingen hebt, laat vooral een reactie achter!
~ Willem